Στην κατηγορία αυτή των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών εντάσσονται τα παιδιά, που δε μπορούν να ανταποκριθούν

στις απαιτήσεις – σταθερές που αναμένονται για την ηλικία τους (όπως π.χ. στις απαιτήσεις του αναλυτικού προγράμματος) και συναντούν σοβαρές δυσκολίες στην κοινωνική τους ανάπτυξη και αποκατάσταση λόγω μειωμένης νοημοσύνης.

Υποδιαιρέσεις αιτιών της νοητικής υστέρησης:

1. Η νοητική υστέρηση έχει σχέση με χρωμοσωμικές ανωμαλίες.

2.Η νοητική υστέρηση συνδέεται με διαταραχές του μεταβολισμού, της ανάπτυξης ή της διατροφής.

3.Είναι επακόλουθο λοιμώξεων ή ενδοτοξικώσεων.

4. Είναι επακόλουθο τραυματισμού ή φυσικών παραγόντων.

5. Συνδέεται με βαριές εγκεφαλικές νόσους.

6.Συνδέεται με νόσους ή καταστάσεις που οφείλονται σε άγνωστες προγεννητικές επιδράσεις.

7. Συνδέεται με την προωρότητα.

8.Είναι επακόλουθο μείζονος ψυχικής νόσου.

9. Συνδέεται με περιβαλλοντική στέρηση και φτωχό κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον.

10. Συνδέεται με άλλες αιτίες μη προσδιοριζόμενες.